Amazon’da “Intellectual Property for Rights Owners” olarak tanımlanan “Hak Sahipleri için Fikri Mülkiyet” Amazon satıcılarının oldukça dikkat etmesi gereken bu konudur. Bu konuda dikkatli olunmazsa listingleriniz hatta Amazon satıcı hesabınız kapanabilir.
Amazon, ürünlerin Hak Sahibinin fikri mülkiyetini (IP) ihlal etmemesini veya ihlal etmemesini sağlamaya önem verir.
Tescilli bir ticari markaya sahip bir Hak Sahibi iseniz markanızı Amazon Marka Kaydına kaydetme hakkına sahip olabilirsiniz.
Amazon Brand Registry, tescilli metin ve görsel arama, şüpheli fikri mülkiyet hakları ihlallerine ilişkin raporlarınıza dayalı tahmine dayalı otomasyon ve marka adınızla ürün listelemeleri üzerinde artırılmış yetki dahil olmak üzere güçlü araçlara erişim sağlar.
IP türleri
A – Ticari Marka (Trade Mark)
Ticari marka, bir şirketin ürünlerini veya hizmetlerini belirtmek ve diğer şirketlerin benzer ürünlerinden veya hizmetlerinden ayırt etmek amacıyla kullandığı bir kelime, sembol veya tasarımdır (örneğin, stilize edilmiş marka adı veya logo). Genelde, müşteriler arasında ürün veya hizmet kaynağıyla ilgili karışıklıkları önlemek amacıyla ticari marka yasaları bulunmaktadır.
Bir ticari marka sahibi genellikle markayı korumak için ülke özelindeki bir ticari marka ofisine başvuruda bulunur (örneğin, Amerika Birleşik Devletleri Patent ve Ticari Marka Ofisi gibi). Bazı durumlarda, bir kişi veya şirket, marka haklarını yalnızca markanın kullanımına dayalı olarak elde edebilir, bu durumda marka hiçbir zaman ülke özelinde bir ticari marka ofisinde tescil edilmemiş olabilir. Bu haklar, genel hukuk ticari marka hakları olarak bilinir ve daha kısıtlı olabilir.
ASIN Düzeyi: Eğer Amazon’da bulunan bir ürün veya ürün ambalajı ticari markanızı taşıyorsa, ancak söz konusu ürünü siz üretmiyorsanız, ASIN’in tamamını veya ürün detay sayfasının tamamını ticari marka ihlali gerekçesiyle rapor edebilirsiniz.
Satıcı Düzeyi: Eğer bir satıcının belirli bir teklifi, ticari markanızı ihlal eden bir ürünü listelediğini düşünüyorsanız, bu teklifin hak ihlalinde bulunduğunu bildirebilirsiniz. Ancak bir teklifi bildirirseniz, ürün detay sayfasının ve ASIN’in yayında kalmasını bekleyin. Yalnızca bir teklifi değil de ASIN’in tamamını bildirdiğinizde, ASIN’in tamamına veya ürün detay sayfasına değil, sadece ihlal edilen teklife atıfta bulunmuş olursunuz. Raporunuzu desteklemek amacıyla geçerli bir Sipariş Kimliğiyle birlikte bir test satın alma işlemi sağlamanız da faydalı olacaktır.
Ürün Detay Sayfası: Eğer ticari markanız, bir ürün detay sayfasında kullanılıyorsa, ancak satılan ürün sizin ürününüz değilse, ticari markanın ürün detay sayfasında kullanımını ihlal olarak bildirebilirsiniz.
B – Telif Hakkı (Copyright)
Telif hakkı, videolar, filmler, şarkılar, kitaplar, müzikaller, video oyunları, resimler ve benzeri orijinal yaratıcı eserleri korur. Telif hakkı yasasının genel amacı, orijinal eserlerin yaratılmasını teşvik etmek ve bu eserlerin kamu yararına sunulmasını sağlamaktır. Bir eserin telif hakkı koruması alabilmesi için, eserin bir yazar tarafından yaratılması ve bir miktar yaratıcılığa sahip olması gereklidir. Genellikle, orijinal bir eserin yazarı aynı zamanda eserin telif hakkına da sahiptir.
Bazı ülkelerde, telif hakkı sahipleri, eserlerini korumak amacıyla materyallerini ülke özelindeki bir telif hakkı ofisine (örneğin, ABD Telif Hakkı Bürosu) kaydettirebilirler. Ürünleri satmak için genellikle, kendi telif haklarıyla korunan görselleri ürün detay sayfalarında kullanabilirsiniz; ancak Hak Sahibinin izni olmadan başka kaynaklardan görsel alıp ürün detay sayfalarına eklememek önemlidir.
ASIN Düzeyi: Bir ürün veya ambalaj, metin veya resim gibi telif hakkıyla korunan çalışmanızı izniniz olmadan kullanıyorsa, ASIN’in tamamını telif hakkı ihlali gerekçesiyle rapor edebilirsiniz.
Satıcı Düzeyi: Bir satıcının belirli bir teklifi, telif hakkınızı ihlal eden bir ürünü listelediğine inanıyorsanız, bu teklifin hak ihlalinde bulunduğunu bildirebilirsiniz. Ancak bir teklifi bildirirseniz, ürün detay sayfasının ve ASIN’in yayında kalmasını bekleyin. ASIN’in tamamını değil de bir teklifi bildirdiğinizde, ASIN’in tamamına veya ürün detay sayfasına değil, sadece ihlal edilen teklife atıfta bulunmuş olursunuz. Raporunuzu desteklemek amacıyla geçerli bir Sipariş Kimliğiyle birlikte bir test satın alma işlemi sağlamanız da faydalı olacaktır.
Resim veya Metin: Telif hakkıyla korunan görseliniz, bir ürün detay sayfasında izniniz olmadan kullanılıyorsa, görselin hak ihlalinde bulunduğunu bildirebilirsiniz. Ancak bir görseli veya metni şikayet ettiğinizde, ürün detay sayfasının ve ASIN’in yayında kalmasını bekleyin. ASIN’in tamamını değil de bir görseli veya metni bildirdiğinizde, ASIN’in veya ürün detay sayfasının tamamını değil, sadece görseli veya metni ihlal olarak kastetmiş olursunuz.
C – Patent
Patent, buluşlara yönelik sağlanan hukuki bir korumadır. Bir patentin sahibine, belirli bir süre boyunca buluşunu yapmaktan, kullanmaktan veya satmaktan başkalarını men etme hakkını verir. Amerika Birleşik Devletleri’nde iki temel patent türü mevcuttur: Faydalı patentler ve Tasarım patentleri. Faydalı patentler, genellikle aşağıdaki konular için verilir:
- Yeni bir makine
- Üretim malzemesi
- Madde, süreç veya iyileştirme bileşiminden herhangi biri
- Bir ürünün (görünüşünden ziyade) yapısını ve işlevselliğini koruma
Fayda: Faydalı patent, ticari markadan farklı olarak, bir ürünün kaynağını tanımlayan kelime veya logodan ziyade bir buluşu (örneğin, yeni bir makine) koruma amacına yöneliktir. Faydalı patent, yaratıcı içeriğe sahip bir kitap veya resmin etkileyici içeriğini korumaz; bunun yerine, yeni bir kitap basım yöntemi veya yeni bir kamera türü gibi belirli bir buluşu koruma amacına hizmet eder.
Eğer bir ASIN veya ürün, Amazon’da bulunan faydalı patentinizi ihlal ediyorsa, bu ihlali bildirebilirsiniz. Bildiriminizle birlikte, bildirilen patentin ihlal edildiğine dair bir mahkeme emri veya Uluslararası Ticaret Komisyonu kararı gibi belgeler sunmanız faydalı olacaktır.
Tasarım: Tasarım patentleri, bir ürünün benzersiz görünümüne odaklanır ancak ürünün işlevselliğini içermez. Amerika Birleşik Devletleri’nde tasarım patent numaraları genellikle “D” harfi ile başlar.
D – Paralel İthalat (Parallel Imports)
Hak sahipleri, üçüncü tarafların mallarını kendi izinleri olmadan Avrupa Ekonomik Alanı’na (AEA) veya Brezilya’ya ithal etmeyi yasaklayabilirler. Ancak, kendi yetkileriyle AEA’ya veya Brezilya’ya yasal olarak ithal edilen ürünlerin yeniden satışını yasaklayamazlar. Örneğin, başlangıçta Birleşik Krallık’a yasal olarak ithal edilen bir ürünün daha sonra üçüncü bir tarafça İtalya’daki bir alıcıya yeniden satılması, fikri mülkiyet haklarını ihlal etmeyen bir paralel ithalat örneğidir. Bu durum, Türkiye’deki telif hakkıyla korunan içerikler için de geçerlidir.
Paralel ithalatlar, ticari marka veya telif hakkı ihlali olarak bildirilebilir, bağlı olduğunuz fikri mülkiyetinize bağlı olarak. Ürünün paralel ithalat olup olmadığını açıklamak, yani sizin izniniz olmadan AEA’ya hiçbir zaman ithal edilmediğini ve ürünü neden paralel ithalat olarak nitelendirdiğinizi belirtmek önemlidir. Ayrıca, paralel ithalat mallarını sunan belirli satıcıları ürün detay sayfalarında belirtmek isteyebilirsiniz; bu durumda, satıcıların gerçekten paralel ithalat malları sunup sunmadığını doğrulamak için bir deneme satın alma yapmanızı veya ilgili metinde belirli bir metne referans verilebilir.
E – Tanıtım Hakkı Right of Publicity
Kişilik hakları olarak bilinen tanıtım hakkı, bir bireyin kendi adı, imajı, benzerliği veya kimliğinin ticari kullanımını kontrol etme yetkisidir. Bir kişinin tanıtım hakkını ihlal eden içerik yayınlayamaz veya dostane bir anlaşma olmadan bir kişiyi tanıtım haklarını kullanmaya zorlayamaz veya başka bir şekilde zorlayamazsınız.
Eğer tanıtım hakkını talep ediyorsanız, talebinizi özellikle belirtmeli ve iddianızı destekleyecek kanıtlar sunmalısınız, böylece soruşturmamızı tamamlayabiliriz.
Amazon’da Private Label yani kendi markasıyla satış yapmak isteyenler için fikri mülkiyet hakları çok dikkat edilmesi gereken bir konudur. Gerek kendi markanızı korumak gerekse yapacağınız eksik ve hatalı işlemlerle başka markalarının haklarını ihlal etmemek için StartSmart‘ın Amazon Private Label satış konusunda danışmanlık hizmetleri hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.