Amazon Fikri Mülkiyet Politikası

Amazon Fikri Mülkiyet Politikası: Satıcılar İçin Kapsamlı Rehber

Amazon’da satış yapmak, küresel ölçekte milyonlarca müşteriye ulaşma fırsatı sunar. Ancak bu büyük pazar yerinde sürdürülebilir ve güvenli bir şekilde satış yapabilmenin en kritik şartlarından biri Fikri Mülkiyet (Intellectual Property – IP) kurallarına tam uyumdur. Amazon, marka sahiplerinin ve hak sahiplerinin fikri mülkiyet haklarını korumaya büyük önem verir ve bu hakları ihlal eden listelemelere karşı sıfır tolerans politikası uygular.

Bu yazıda Amazon Intellectual Property Policy’nin temel başlıklarını, satıcıların en sık yaptığı hataları ve nelere dikkat etmeleri gerektiğini kapsamlı şekilde ele alıyoruz.

StartSmart Amazon’da satış yapmak isteyen işletmeler için danışmanlık hizmetleri sunar. Amazon’da marka kaydı ve Amazon’da global satış için StartSmart ekibiyle iletişime geçebilirsiniz.

İçindekiler

Fikri Mülkiyet Nedir ve Amazon Neden Bu Kadar Önem Verir?

Fikri mülkiyet; bir kişinin veya işletmenin yarattığı ürün, tasarım, buluş, marka, görsel ya da içeriğe tanınan yasal hakların genel adıdır. Amazon’un temel hedefi, müşterilere güvenilir bir alışveriş deneyimi sunmaktır. Sahte ürünler, izinsiz kullanılan görseller veya yanıltıcı marka kullanımları hem müşteriye hem de marka sahibine zarar verir. Bu nedenle Amazon, IP ihlallerine karşı son derece katıdır.

Telif Hakkı (Copyright) ve Amazon Listelemeleri

Telif hakkı; kitaplar, müzikler, filmler, yazılımlar, fotoğraflar ve ürün açıklamaları gibi özgün eserleri korur. Amazon satıcıları açısından en sık karşılaşılan telif hakkı ihlalleri ürün görselleri ve metinler üzerinden gerçekleşir.

Ürün fotoğraflarını siz çektiyseniz telif hakkı size aittir.
Başka bir satıcının, markanın ya da web sitesinin görsellerini izin almadan kullanamazsınız.
Aynı şekilde ürün açıklamalarını kopyalamak da telif ihlalidir.

Önemli bir detay: Amazon’a yüklediğiniz görseller için Amazon’a kullanım lisansı vermiş olursunuz. Siz satıştan çıksanız bile, o ASIN altında başka satıcılar satış yapmaya devam edebilir. Bu nedenle yalnızca kendi ürettiğiniz veya kullanma hakkına sahip olduğunuz içerikleri yüklemelisiniz.

Marka (Trademark) İhlalleri: En Yaygın Risk Alanı

Marka ihlalleri, Amazon’da satıcıların hesap askıya alınmasına en sık yol açan sorunların başında gelir. Marka; bir ürünün veya hizmetin kaynağını gösteren isim, logo veya işarettir.

Genel kural şudur:
👉 Orijinal bir ürünü satıyorsanız, o markanın adını ürünü tanımlamak için kullanabilirsiniz.

Ancak aşağıdaki durumlar ihlal sayılabilir:

Ürün orijinal olmadığı halde marka adı kullanmak
Generic (markasız) bir ürünü markalı gibi göstermek
Marka logosunu izinsiz kullanmak
“Benzeri”, “eşdeğeri”, “muadili” gibi ifadelerle marka çağrışımı yapmak

Uyumluluk (Compatible With) İfadeleri Nasıl Kullanılmalı?

Amazon, uyumluluk bildirimine sınırlı ve kurallı şekilde izin verir. Örneğin bir kablo Kindle ile uyumluysa, bunu doğru formatta belirtmeniz gerekir.

Doğru kullanım örneği:

“X Marka USB Kablo – Kindle ile uyumlu”

Yanlış kullanım örnekleri:

“Kindle USB Kablo”
“Kindle benzeri”
Kindle logosu kullanmak

Uyumluluk ifadeleri gerçek, gerekli ve yanıltıcı olmayan şekilde kullanılmalıdır. Ayrıca Amazon’un belirlediği başlık formatına uyulmazsa, listeleme kaldırılabilir.

Sahte Ürün (Counterfeit) ve Look-alike Ürünler

Sahte ürün; tescilli bir markanın birebir veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin izinsiz kullanılmasıdır. Bu durum Amazon’da en ağır ihlallerden biridir ve genellikle doğrudan hesap askıya alma ile sonuçlanır.

Look-alike (benzer görünümlü) ürünler ise her zaman sahte sayılmaz; ancak:

Tasarım hakkı
Endüstriyel tasarım
Haksız rekabet

ihlali oluşturabilir. Yani “marka kullanmıyorum, sorun yok” düşüncesi her zaman doğru değildir.

Patent ve Faydalı Model Riskleri

Patent, teknik bir buluşu korur. Bir ürün:

Belirli bir mekanizma
Teknik çözüm
Yenilikçi bir sistem

içeriyorsa patentle korunuyor olabilir. Avrupa’da faydalı model (utility model) adı verilen ve daha küçük buluşları koruyan sistemler de vardır.

Amazon satıcıları çoğu zaman farkında olmadan patentli bir ürünü satabilir. Bu nedenle:

Ürünün üreticisinden bilgi alınmalı
Yetkili distribütörle çalışılmalı
Şüpheli durumlarda hukuki danışmanlık alınmalıdır

Smell-alike (Muadil) Parfümler: Sıfır Tolerans Alanı

Amazon, muadil parfümler konusunda son derece katıdır. Aşağıdakiler kesinlikle yasaktır:

Orijinal parfüm adını ürün açıklamasında kullanmak
“X parfümünden ilham alındı” demek
Benzer isimler vermek
Karşılaştırma tabloları paylaşmak
Müşteriyi orijinal ürünle ilişkilendirecek her türlü bilgi

Bu kuralların ihlali genellikle hızlı şekilde liste kaldırma ve hesap uyarısı ile sonuçlanır.

Paralel İthalat: En Çok Gözden Kaçan Tehlike

Paralel ithalat, bir ürünün marka sahibinin izni olmadan başka bir pazardan getirilip satılmasıdır. Özellikle:

ABD’den alınan ürünlerin AB’de satılması
UK kaynaklı ürünlerin AB mağazalarında listelenmesi

yüksek risk taşır.

Amazon, bu tür ihlallerde satıcıdan fatura ve yetkilendirme belgeleri talep eder. Belgeler sunulamazsa liste kaldırılır ve hesap uyarı alabilir.

Uyarı veya Hesap Askıya Alma Durumunda Ne Yapılmalı?

Bir IP ihlali bildirimi aldığınızda panik yapmak yerine sistematik ilerlemelisiniz:

Ürünü gerçekten listeleyip listelemediğinizi kontrol edin
Hak sahibiyle iletişime geçerek geri çekme talep edin
Fatura, sipariş ID’si ve yetki belgelerini hazırlayın
Seller Central üzerinden net ve belgeli bir itiraz sunun

Amazon, tekrarlayan ihlallerde satıcı hesaplarını kalıcı olarak kapatabilir.

Sonuç: Amazon’da Güvenli Satışın Anahtarı IP Bilgisi

Amazon’da başarılı olmak yalnızca iyi ürün bulmakla değil, kurallara tam uyumla mümkündür. Fikri mülkiyet ihlalleri:

Liste kaldırma
Hesap sağlığı puanı düşüşü
Askıya alma
Kalıcı hesap kapatma

gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.

Bu nedenle Amazon satıcıları:

Belgeli çalışmalı
İçeriklerini kendileri üretmeli
Marka, tasarım ve patent risklerini önceden değerlendirmeli
Şüpheli durumlarda mutlaka hukuki danışmanlık almalıdır

Amazon’da uzun vadeli ve sürdürülebilir bir iş modeli kurmanın yolu, fikri mülkiyete saygılı satış stratejisinden geçer.